Nieuws

Onderzoek RUG: al vanaf leeftijd van 40 jaar gaat taalvaardigheid achteruit

Het gaat heel langzaam en bijna ongemerkt, maar ouder worden heeft ook gevolgen voor de mentale vermogens van mensen. Al vanaf de leeftijd van veertig jaar gaat taalvaardigheid achteruit. Vanaf die leeftijd hebben mensen al meer moeite met het onderdrukken van de letterlijke betekenissen van figuurlijke taal. Dat blijkt uit onderzoek van Amélie la Roi die daar onlangs op promoveerde aan de Rijksuniversiteit Groningen


Leestijd: 1 minuut

Onderzoek RUG: al vanaf leeftijd van 40 jaar gaat taalvaardigheid achteruit
Onderzoek RUG: al vanaf leeftijd van 40 jaar gaat taalvaardigheid achteruit

Zij onderzocht hoe ouderen figuurlijke uitdrukkingen, zoals de uitdrukking tegen de lamp lopen, verwerken en begrijpen. Taalverwerking verandert langzaam bij het ouder worden, stelt La Roi, maar blijft toch bijzonder efficiënt tot op hoge leeftijd.

Iedereen wil oud worden, maar niemand wil oud zijn. Ouderdom zorgt voor fysieke ongemakken en heeft gevolgen voor de mentale vermogens van mensen, oftewel hun cognitieve vaardigheden. Wat betekent dat voor het vermogen om via taal te communiceren, was het onderwerp van haar promotie-onderzoek.

Veel uitdrukkingen kunnen zowel letterlijk als figuurlijk begrepen worden. Tegen de lamp lopen kun je interpreteren als ‘tegen een lamp aan botsen’. Maar iedereen met gemiddelde kennis van het Nederlands begrijpt dat het doorgaans ‘gepakt worden’ betekent.

Veertigplussers trager

Uit La Roi’s onderzoek blijkt dat volwassenen al vanaf veertig jaar trager worden in het onderdrukken van de letterlijke betekenissen van uitdrukkingen, wat nodig is om hun figuurlijke betekenis naar boven te halen. Bovendien bleken ouderen langzamer dan jongvolwassenen in het activeren van de figuurlijke betekenis van uitdrukkingen.

Volgens de onderzoekster is er nog weinig bekend over de manier waarop taalvaardigheden veranderen. Haar onderzoek vormt nu een interessant startpunt voor verder onderzoek naar cognitieve veroudering door ouderdomsziektes als dementie. ”En nu blijkt dat de effecten van cognitieve veroudering op taalverwerking al rond de leeftijd van veertig beginnen is het belangrijk om ook volwassenen van middelbare leeftijd mee te nemen in zulk onderzoek."

Bron en meer informatie: rug.nl