Nieuws

Pronkstukken en Stadssleutel Napoleon in Groninger Museum

Rijke Groningers hadden de afgelopen eeuwen ook tal van voorwerpen om met hun rijkdom te pronken. Het Groninger Museum stelt ze nu ten toon. Bij deze tentoonstelling van pronkstukken ook de stadssleutels die Groningen aan Napoleon had willen geven.


Leestijd: 2 minuten

Altijd heeft het verlangen bestaan om met hulp van prestigieuze voorwerpente pronken. Veel voorwerpen hadden en hebben naast een praktische functie,ook het doel de omgeving te imponeren om zo eigen welvaart, voornaamheid ofidentiteit uit te dragen. Het Groninger Museum presenteert in hetStarckpaviljoen van 30 september 2000 t/m 30 september 2001 een groteverzameling van dergelijke objecten. Voor de trouwe bezoekers van het museumzal de presentatie oude bekenden en onverwachte schatten bevatten.Zilver is natuurlijk bij uitstek geschikt voor pronk. Zo werdenavondmaalsbekers naast liturgisch vaatwerk ook een uiting van de gulheid ende voornaamheid van de schenkers ervan. Die voorzagen de bekers dan ook vaakvan hun familiewapen. De Groninger zijlvesternijen, verantwoordelijk voor de afwatering via dezijlen (sluizen) beschikten over grote bekers of bokalen waaruit bijspeciale gelegenheden gedronken werden. Ze staan bekend als hensbekers. Een schitterende pronkbeker is speciaal voor het rechtsgeleerdgenootschapPro excolendo juri patrio gemaakt. Dit genootschap legt zich toe op destudie van het vaderlands recht. De beker werd gemaakt in 1769-70 en vormteen hoogtepunt in het oeuvre van de zilversmid Joseph Seesar. De beker staatbij de rechtsgeleerden bekend als de pokel werd in 1894 (het openingsjaarvan het oude museumgebouw) in bruikleen gegeven aan het Groninger museum.Eén dag per jaar keert de beker terug naar het genootschap voor hetjaardiner.Andere voorbeelden van pronkzilver vormen kandelaren, brandewijnskommen,bierpullen en dienbladen. Oosterse keramiek was op zichzelf al een uitingvan welvaart, maar schotels met daarop een wapen van familie of regio warennatuurlijk helemaal top. Zo pronkte de familie Beckeringh met een dekengemaakt van gedrukt katoen uit India voorzien van hun familiewapen.Een bijzonder pronkstuk vormt de kast van de Groninger koopmansfamilieModderman. In het tweede kwart van de 18e eeuw liet deze familie een mooiekast maken met bovenin een afbeelding van een baggermolen. Die baggermolenkwam ook in hun familiewapen voor. Dit ongebruikelijk symbool was gekozenomdat honderd jaar eerder een voorvader met een zelf ontworpen baggerschipfortuin had gemaakt. De kast bleef tot het jaar van schenking aan het museum(1949) in het bezit van de familie.De zilveren pronksleutels van de stad Groningen waren bedoeld voor keizerNapoleon. Doordat deze zijn bezoek aan de stad afzei kunnen ze nu in hetGroninger museum getoond worden. De zilveren troffel voor de eerste steenvan het “oude” stadhuis bleef ook bewaard.