Moegestreden progressieve Noordelijke katholieken leggen zich neer bij benoeming Eijk

Priesters en pastoraal werkers in het bisdom Groningen-Leeuwarden zijn niet verrast door de benoeming van mgr. W. Eijk tot aartsbisschop van Utrecht. ‘Het is geen verrassing, je kon het aan zien komen, gezien zijn bestuurlijke kwaliteiten. Bovendien is het een duidelijke man, je weet waar hij voor staat’, zegt pastoor B.J.J. Buit van de parochie Maria ten Hemelopnemening in Assen. Buit was de eerste priester die door mgr. Eijk werd gewijd nadat deze bisschop van het bisdom Groningen – Leeuwarden was geworden.
*
Volgens pastoor Buit was er in het verleden enige commotie toen bekend werd dat Eijk bisschop van Groningen werd, maar is er de laatste tijd weinig kritiek meer te horen. ‘Misschien komt dat ook omdat het klimaat in kerkelijk Nederland verandert. Men geeft elkaar wat meer de ruimte’, aldus pastoor Buit.
*
In het Friese Dronrijp is drs. A. Bultsma priester in de parochie Maria Geboorte. Ook hij is niet verrast, maar hij betreurt het vertrek van Eijk. ‘Het is jammer dat we afscheid van hem moeten nemen. We hebben veel aan hem te danken en voor het bisdom is het spijtig dat we in twee jaar twee belangrijke bestuurders kwijt zijn geraakt, want ook bisschop Van den Hende komt uit Groningen. Bisschop Eijk heeft mij tot priester gewijd en ik vind het een hartelijke man. Volgens mij wordt hij gewaardeerd in het bisdom voor wat hij heeft gedaan’, aldus Bultsma. Van tegenstellingen tussen progressief en behoudend heeft Bultsma niets gemerkt. ‘Toen dat speelde studeerde ik zelf nog in Utrecht, en sinds ik hier priester ben heb ik er niet zo veel mee te maken’, zo betoogt hij.
*
Een priester die langer ‘meeloopt’ en alle veranderingen in het bisdom Groningen-Leeuwarden wel heeft meegemaakt is pastoor J.R. van der Wal van de Franciscusparochie in Bolsward. ‘De benoeming van Eijk verrast mij niet. Het is een krachtig bestuurder en een goed theoloog, die past in de Romeinse politiek van dit moment’, zegt hij. Volgens Van der Wal is de polarisatie in de kerk wat op de achtergrond geraakt. ‘Ik denk dat dat komt door de consequente politiek die er van bovenaf is gevoerd. Daarbij is er voor gekozen om de kerk weer de kerk van eeuwen te laten zijn, meer een gesloten fort’, zegt hij. Volgens hem heeft de kerk in Nederland de laatste jaren wel erg veel geleden. Het was een catastrofale periode waarin veel mensen de kerk verlieten. Maar de kerk die resteert heeft wel gewonnen aan zelfvertrouwen’. Volgens Van der Wal was er met name in het bisdom Groningen – Leeuwarden vroeger een krachtige progressieve beweging, de Acht Mei Beweging. ‘Zij stonden net als ikzelf een meer open kerk voor. Maar de strijders zijn moe gestreden. Velen hebben de kerk verlaten, en anderen kiezen er voor om bij de wereldkerk te blijven horen, waaronder ook ikzelf’. Volgens Van der Wal heeft hij wat gemengde gevoelens en had hij liever gezien dat het model dat hij voor stond, van een open kerk, had gewonnen. ‘Maar ik leg me er bij neer, net als de meeste katholieken die liever bij de wereldkerk willen blijven horen. En misschien is het ook wel zo dat deze kerk met zijn zekerheden beter past in de tijd van verwarring waarin we momenteel leven’, aldus pastoor van der Wal.