Nieuws

Groninger Forum: Amerikaanse “Newseum” als voorbeeld

Het Groninger Forum kan commercieel gezien een succes worden wanneer er een vergelijkbaar concept wordt gekozen als het Amerikaanse “Newseum” in Washington D.C. Dat museum trekt miljoenen bezoekers door grote tentoonstellingen te organiseren over hedendaagse onderwerpen, en daar tevens achtergrondinformatie bij te bieden. Zo trekken tentoonstellingen over Elvis Presley, de aanslag op 11 september in New York of over de Amerikaanse burgeroorlog zeer veel publiek. Het Groninger Forum zou met een Europees Newseum een voor Europa unieke formule kunnen hebben die jaarlijks ook veel bezoekers uit andere delen van het land naar Groningen kan halen.


Leestijd: 3 minuten

Dat zegt Kees van Twist, directeur van het Groninger Museum. Van Twist is een van de geestelijke vaders van het Groninger Forum. De GIC sprak met hem naar aanleiding van het instellen van een commissie van Wijze Mannen die gaat nadenken over een andere invulling van het Groninger Forum. Want volgens de meeste critici zijn de plannen voor dat Forum inhoudelijk te mager en zal dat Forum er niet in slagen commercieel rendabel te zijn.

Volgens Kees van Twist is er in de wereld echter een duidelijk voorbeeld te vinden van waar het in zijn ogen met het Groninger Forum naar toe moet. En dat is het “Newseum” in Washington DC. Dat woord is een combinatie van “News” en “Museum”. Dit museum organiseert voortdurend thema-tentoonstellingen over actuele onderwerpen. Daarbij worden de modernste communicatiemiddelen ingezet.

‘Ik denk dat Groningen in de gunstige positie verkeert om ook zo’n Newseum van de grond te tillen. We hebben hier al een bibliotheek en archieven, maar we hebben hier ook een universiteit. Als je dat allemaal samen bundelt kun je echt heel bijzondere tentoonstellingen organiseren’.

Volgens veel critici leveren de huidige plannen niet veel extra’s op. Je kunt de bibliotheek verplaatsen van de Boteringestraat naar het Groninger Forum, evenals de bioscoop Images en de Groninger Archieven. Maar daarmee bereik je niet veel meer dan het verplaatsen van voorzieningen in de stad, en geen extra bezoekers. Maar als je zoveel investeert in het Forum, dan is het toch terecht dat critici eisen dat de commerciële spin-off groter is?

‘Ja, dat is ook terecht. Maar ik ben er van overtuigd dat wanneer we het concept van het Newseum uitvoeren we echt iets unieks hebben voor heel Nederland. Nieuws en actualiteit als startpunt om geschiedenis te vertellen. Dat is echt heel bijzonder. Wij kunnen in Groningen dan tentoonstellingen organiseren over fenomenen als Elton John of Lady Ga Ga. Of over de ontwikkelingen in Egypte’.

‘Als je er een Newseum van maakt, dan krijg je geen oude wijn in oude zakken, maar juist nieuwe wijn in nieuwe zakken. In het Forum moeten dan wel onderwerpen aan de orde komen die groter zijn dan de regio en van landelijke of internationale betekenis zijn. Ik ben er van overtuigd dat dat commercieel interessant is, want als je het goed doet komen er straks veel bussen met scholieren naar Groningen. Maar alles staat of valt er natuurlijk wel mee dat je goede onderwerpen voor tentoonstellingen weet te kiezen. Daarom moet het Forum straks dan niet te benauwd zijn met het kiezen van onderwerpen’.

Tissues

Van Twist maakte kennis met het Newseum in Washington toen hij in 2007 voor Nederland werkzaam was als cultureel attaché. Dat museum maakte toen veel indruk op hem.
Zeker ook de tentoonstelling over de aanlagen in New York was indrukwekkend. Ook voor het grote publiek: in een speciale kamer stonden in het Newseum dozen met tissues klaar voor mensen die zo onder de indruk waren dat ze moesten huilen.

‘De Multi-media hebben gezorgd voor een grote verandering in de mogelijkheden van een historisch museum. Een historisch museum als stille plek is voortaan over en voorgoed voorbij. We kunnen nu gebruik maken van de mogelijkheden van de nieuwe media voor nieuwe presentaties. Het lijkt me fantastisch om in Groningen te laten zien hoe je zoiets aan kunt pakken’.

Theo van Gogh

Volgens Van Twist zijn er onderwerpen genoeg voor actuele en relevante tentoonstellingen. Zoals de moorden op Theo van Gogh en Pim Fortuyn, die in grijze het verleden werden voorafgegaan met moorden op de gebroeders De Wit. ‘We hebben in het Groninger Museum al enige ervaring opgedaan met zo’n tentoonstelling over de middeleeuwen: Hel & Hemel van Peter Greenaway. Die trok in korte tijd 90.000 bezoekers’.

‘Dus als we het op deze manier, met het Newseum als inspiratiebron, zouden aanpakken, dan denk ik dat het ook commercieel zeker meerwaarde kan hebben voor Groningen. Als er één stad is in Nederland waar dat kan, dan is het Groningen’, aldus Kees van Twist.