Cultuur & Uitgaan

Zeldzame zonnewijzer te zien in Groninger Museum

In het Groninger Museum in van 19 maart een zeldzame zonnewijzer te bewonderen. Het instrument dat rond 1700 door beeldhouwer Jan de Rijk werd gemaakt is maar liefst 3 meter hoog.


Leestijd: 1 minuut

Foto's | Heinz Aebi via Groninger Museum
Foto's | Heinz Aebi via Groninger Museum

De zonnewijzer stond ooit in een van de Groninger borgen en was eigendom van de familie Alberda. Begin maart werd het aangeboden op kunstbeurs Tefaf bij de gerenommeerde kunsthandel Kugel uit Parijs. Tot dan wist niemand van het bestaan van dit werk.

Het toont een verhaal van wetenschap, kunst en kolonialisme. Aan zijn voet vinden we personificaties van de continenten: Europa, Azië, Amerika en Afrika. In het midden staan vier putti, die de jaargetijden belichamen waarmee een harmonieus samenspel tussen tijd en natuur is uitgebeeld. De zonnewijzer getuigt van vooruitgang en onderdrukking en nodigt uit tot reflectie over onze complexe erfenis. Het koloniale verleden heeft in de provincie nadrukkelijke sporen achtergelaten. De Groningse adel was in de zeventiende en achttiende eeuw nauw betrokken bij WIC en VOC.  

Jan de Rijk

Jan de Rijk (1661 – 1738) is de meest belangrijke beeldhouwer van de Groningse Barok. Hij werkte (vaak samen met Allert Meijer) aan indrukwekkende ruimtelijke creaties zoals kerkmeubilair, preekstoelen en orgelkassen. Zijn beeldhouwwerken zijn ruim vertegenwoordigd in verschillende museale collecties. 

Het Groninger Museum geeft aan dat het nog onbekend is met welke astronoom De Rijk de zonnewijzer heeft ontworpen.

Onderdeel van de collectie

Het Groninger Museum wil het object in de toekomst graag aankopen en zo onderdeel maken van de collectie. Het museum ziet het stuk als een prachtige historische aanwinst voor Nederland en in het bijzonder de provincie Groningen.

Voor die aankoop doet het Groninger museum een beroep op verschillende fondsen, sponsoren en donateurs. Ook wil het museum dit jaar nog een crowdfunding-actie organiseren voor de financiering.