Onderzoek RuG: Groningse dialect goed beheerst, maar steeds minder gesproken

Uit het onderzoek komt naar voren dat er een aanzienlijk verschil bestaat tussen het gebruik en de beheersing van het Nedersaksisch. De groep die deze streektaal beheerst is het grootst in Groningen en Drenthe. Hoewel ruim driekwart van de ondervraagden uit deze provincies het Nedersaksisch beheerst, wordt de streektaal maar door de helft van hen gesproken.Bijzonder hoogleraar Gronings prof. dr. Siemon Reker, die samen met taalkundige dr. H. Bloemhoff de gegevens van het onderzoek analyseert, zegt nog geen verklaring te kunnen geven voor de verschillen in gebruik en beheersing. Hij acht het echter aannemelijk dat het Nedersaksisch vooral wordt gesproken door mensen zonder opgroeiende kinderen. “Maar om dat met zekerheid te kunnen stellen, moeten eerst de cijfers nog nader geanalyseerd worden,” stelt hij.In de streken die het dichts bij de Randstad liggen, zoals West- en Oost-Stellingwerf en met name De Veluwe, is de beheersing van het Nedersaksisch het kleinst. Het Veluws bijvoorbeeld wordt door minder dan de helft van de bewoners beheerst; iets meer dan een derde spreekt het thuis. Reker vermoedt dat dit komt doordat er in deze gebieden relatief veel mensen wonen die in de Randstad werken. Bovendien wonen er in Oost-Stellingwerf veel ‘immigranten’.Omdat het hier om het eerste grote onderzoek naar het Nedersaksisch gaat, kunnen de resultaten niet vergeleken worden met voorgaande jaren. “Maar het is echter een landelijke trend dat steeds minder mensen een streektaal beheersen of spreken,” zegt de onderzoeker.* Het onderzoek is gehouden in opdracht van het Nedersaksisch Instituut der Rijksuniversiteit Groningen en de Streektaalorganisatie Nedersaksisch Taalgebied (SONT). De definitieve onderzoeksresultaten worden gepubliceerd het handboek Nedersaksisch, dat eind dit jaar verschijnt.