‘Nodig de directie en het bestuur van de bibliotheek uit om eens te praten over een verhuizing van de bibliotheek naar de Oostzijde van de Grote Markt. (…) Het lijkt mij voor Groningen een unieke kans om de uitstraling, de sfeer en de levendigheid aan de Grote Markt positief te beïnvloeden’, zo schreef Jeannette Straatemeier in een brief op 4 januari 2003. Deze brief stopte ze in een ideeënbus. Er werden 86 ideeën ingeleverd.
Deze ideeënbus was door het college van B&W in het leven geroepen omdat het college plannen had om de oostzijde van de Grote Markt nieuwe impulsen te geven. De gemeente ging met de oostzijde aan de slag nadat kort tevoren ambitieuze plannen voor nieuwbouw aan de Noordwand (de kant van V&D) na een referendum waren verworpen. Tegen die plannen voor de noordzijde was actie gevoerd onder het motto: ‘Geen Gat in de Grote Markt’, en die actie had succes. Daarop besloot de gemeente eerst maar met de oostzijde aan de slag te gaan.
Aanvankelijk kwamen er plannen om aan de Grote Markt oostzijde een nieuw muziekcentrum te bouwen. De Oosterpoort zou dan gesloten worden om plaats te maken voor appartementen.
‘Maar ik vond dat niet zo’n goed idee. Ik was toen (en nu nog) lid van de werkgroep Cultuur van de PvdA. Wij vonden een muziekcentrum geen goed plan omdat er dan overdag niks te doen is, alleen ’s avonds. En dat terwijl de gemeente juist meer levendigheid wenste aan de Grote Markt oostzijde’, herinnert Jeannette zich.
Daarop besloot de Werkgroep Cultuur een avond te beleggen om na te denken over een aantrekkelijke invulling voor de Grote Markt oostzijde, want er moest overdag ook reuring komen. ‘En tijdens die vergadering bedacht ik plotseling: “De Bibliotheek! Laten we die verhuizen!’, zo was haar Eureka-moment.
Zelf werkte ze ook voor de bibliotheek, dus ze kende de situatie heel erg goed. De bibliotheek was nog relatief nieuw, maar de ruimtes waren te klein. Bovendien kwamen er bijna één miljoen bezoekers per jaar, uit Stad en Ommeland. ‘En zo kwam ik op het idee om een de bibliotheek naar de oostzijde te verplaatsen en daar een soort “Huis van Informatie en Cultuur” van te maken.
De vroegere directeur van het Groninger Museum, Kees van Twist, had ook al voorgesteld om aan de oostzijde een ‘Huis voor Geschiedenis’ te beginnen. Uiteindelijk werd besloten om beide ideeën samen te voegen tot een ‘Huis van Informatie en Geschiedenis’.
In 2005 werd het idee tijdens een referendum voorgelegd aan de bevolking, en er bleken meer voor- dat tegenstanders van het plan, al was de opkomst niet erg hoog.
Om aan een naam te komen hadden B&W een prijsvraag uitgeschreven, en uiteindelijk was het de schrijver Ronald Ohlsen die voorstelde om het geheel de naam: ‘Groninger Forum’ te geven.
Er was aanvankelijk ook sprake van om ook het Scheepvaartmuseum en een balie van de Groninger Archieven er in onder te brengen, maar dat ging niet door, en uiteindelijk bleef alleen de Openbare Bibliotheek over.
Hoe kijkt Jeannette Straatemeier nu, zeventien jaar later, naar het gebouw dat vrijdag officieel geopend wordt?
‘Ik heb niks te maken gehad met het ontwerp. Het was alleen mijn idee om de bibliotheek er in onder te brengen. En toen ik het ontwerp van dit gebouw voor het eerst zag, vond ik het wel groot. Maar uiteindelijk, nu het er staat, vind ik het wel heel mooi’.
Is ze er niet ook een beetje trots op dat het Groninger Forum mede dankzij haar idee zou worden gerealiseerd?
‘Ja, ik ben er zeker een beetje trots op. Want in 2003 bedacht niemand dat je de bibliotheek zou moeten verplaatsen, want die zat nog maar dertien jaar in de Boteringestraat. Maar ja: ik werkte op de bibliotheek, en ik wist dat het gebouw daar niet ideaal was’.
Ze vraagt zich wel af hoe het komt dat een ander oorspronkelijk plan, om een Debatcentrum in te richten, is verdwenen. ‘Ik hoop toch echt dat er wel veel discussies zullen worden georganiseerd, een cursussen en informatieve bijeenkomsten’.
Maar los van de invulling: Jeannette Straatemeier is nog steeds blij dat de oostwand nu is ontwikkeld. ‘Vergeet vooral niet dat de oostwand is ontwikkeld om iets te doen aan de situatie aldaar op dat moment, met die afgrijselijke parkeergarage en de lelijke Naberpassage. Dat is allemaal opgelost!’, aldus Jeannette Straatemeier.
