COMMENTAAR: Gronings aardgas leverde 150 miljard op; Is Snelle trein dan echt teveel gevraagd?

En toch zijn er relatief weinigen in Groningen die vinden dat Groningen daar veel voor terug zou moeten hebben. Zo is er niemand die roept dat Groningen de helft, eenderde of een kwart van de aardgasopbrengsten zou moeten hebben.

En terecht niet, want Groningen maakt deel uit van Nederland, en ook andere regio’s in Nederland dragen enorm bij aan de Nederlandse welvaart. De Rotterdamse haven bijvoorbeeld is ook een van de kurken waar Nederland op drijft.

Bovendien riekt het een beetje naar eng chauvinisme, regionalisme of nationalisme om een enorm deel van de Groningse aardgasbaten op te eisen. Daar moeten we hier – gelukkig en in tegenstelling tot sommige andere provincies – heel weinig van hebben. En verder is het zo dat Groningen ook al wel degelijk mee geprofiteerd heeft van het Groningse aardgas. Kijk alleen maar even naar het Groninger Museum. Ook is er een ‘Fonds Economische Structuur’ versterking, waarmee de economie in Nederland wordt versterkt, gefinancierd uit aardgasgeld. Uit berekeningen van VNO-NCW Noord is gebleken dat tussen 1998 en 2004 88 procent van de aardgasbaten in deze FES-pot naar het westen ging. Het zuiden kreeg negen procent en het oosten twee. Voor het noorden bleef één procent over. Niet niks, dus, en Groningen heeft er geen punt van gemaakt.



Maar je kunt je afvragen of we ons hier in Groningen zo langzamerhand niet wat al te braaf opstellen. Dit naar aanleiding van het feit dat het Rijk naar alle waarschijnlijkheid afziet van de aanleg van een snelle treinverbinding. Zaterdag werd bekend dat het kabinet niet meer wil praten met het Noorden over de Zuiderzeelijn.

De 3,5 miljard euro die bestemd waren voor de snelle treinverbinding zullen nu worden geïnvesteerd in wegen en openbaar vervoer om de files te bestrijden rond Schiphol en bij Amsterdam en Almere. Voor het Noorden blijft niet meer over dan 1,3 tot 1,4 miljard euro als compensatie voor het wegstrepen van die treinverbinding.

Dat betekent een grote overwinning voor Almere, waar wethouder Adri Duivesteijn zich steeds fel heeft verzet tegen de aanleg van de hoge snelheiddslijn naar het Noorden, omdat hij geen tweede fiasco in de orde van grote als de Betuwelijn wenst.


De druiven zijn daarmee wel heel erg zuur voor Groningen. Enerzijds levert het aardgas het Rijk 150 miljard op. Anderzijds gaat een deel van de drie miljard die voor de snelle trein was gereserveerd nu naar Almere. Je hoeft toch geen chauvinist te zijn om vast te stellen dat daar iets niet helemaal goed gaat. Want heeft Almere de afgelopen jaren ook maar iets bijgedragen aan de Nederlandse economie van vergelijkbare grootte als die van Groningen? Nee, dus.

Maar Almere zorgt er wel voor dat een groot deel van de druk op de Randstad wordt weggenomen: veel economische activiteiten uit de overvolle Randstad zijn naar Almere verplaatst. Maar dat is nu juist ook een van de argumenten om te pleiten voor een snelle treinverbinding naar Groningen. Die verbinding is namelijk niet alleen voor het Noorden van belang, maar zorgt juist dat een kwart van Nederland, waar nog voldoende ruimte is, beter wordt geïntegreerd met, of gekoppeld aan de economie in de Randstad.

Het is misschien een beetje onder ons niveau in Groningen om voortdurend te schermen met het feit dat het aardgas hier vandaan komt. Maar misschien moeten de noordelijke politici dan toch maar dit oude argument weer eens in Den Haag onder de aandacht brengen. En als dat niet helpt maar weer eens een wandeling rond het aardgasveld in Slochteren gaan organiseren, net als in de tijden van Fré Meis. Want we kunnen ons wel als gentlemen blijven opstellen maar we hoeven ons niet door Adri Duivesteijn c.s. het kaas van het brood te laten eten.