Even een opfrisser?
De AI-fabriek is een soort supercomputer waarmee onder andere AI-modellen kunnen worden ontwikkeld. “Het is een plek waar wordt geëxperimenteerd”, legt Kuipers uit. Daaraan gekoppeld is een expertisecentrum in de voormalige Niemeyerfabriek waar allemaal knappe koppen precies weten hoe die supercomputer het beste gebruikt kan worden om de regio, het land en zelfs Europa ten goede te komen. Een consortium van Samenwerking Noord, AIC4NL, TNO en SURF heeft de fabriek naar Groningen gehaald. Deze partijen zullen in eerste instantie ook het expertisecentrum bemannen.
Er wordt 200 miljoen euro in de AI-fabriek gepompt: 60 miljoen euro vanuit Nij Begun, 70 miljoen euro vanuit de landelijke overheid en ook nog eens 70 miljoen euro vanuit de Europese Unie. Hoewel het Noorden dus veel geld investeert in de fabriek, wordt dat meer dan verdubbeld: “Voor iedere euro die vanuit Nij Begun hierin wordt geïnvesteerd komen er twee euro bij”, legt Hassert uit. “Dat komt de brede welvaart van Groningen ten goede.” Daar komt nog bij dat het Noorden extra profiteert van de rekenkracht van de fabriek. Het gebruik van de supercomputer wordt naar verhouding van de investering verdeeld: 23 procent voor de regio, 27 procent voor landelijke projecten en 50 procent voor Europese projecten.
Wat gaat er nu gebeuren?
Wanneer de fabriek in gebruik wordt genomen, ligt aan hoe snel de aanbestedingen verlopen, dus Hassert en Kuipers kunnen daar niet te veel over kwijt. “Het liefst openen we de fabriek in 2027”, vertelt Kuipers. Maar, vult Hassert aan, met het expertisecentrum starten ze het liefst begin volgend jaar al.
Ondernemers kunnen zich inschrijven voor ‘calls’. Wat betekent dit?
Samenwerking Noord zal in gesprek gaan met verschillende partijen waaronder het bedrijfsleven om op te maken waar behoefte aan is. Vervolgens worden hier zogeheten ‘calls’ voor gedefinieerd in het expertisecentrum. “Dat wordt de link tussen het bedrijfsleven en de AI-fabriek”, legt Kuipers uit.
Het werkt een beetje als een call voor een subsidieregeling, leggen ze uit. Stel, het expertisecentrum ziet dat er behoefte is aan een model voor ‘voorspellend onderhoud’. “Dat betekent dat je AI inzet om te voorspellen wanneer en welke delen van de infrastructuur van je fabriek, zoals bijvoorbeeld leidingen, onderhoud nodig hebben”, legt Kuipers uit. Het expertisecentrum kan vervolgens een ‘call’ uitschrijven voor bedrijven die interesse hebben in de ontwikkeling van een model dat dit kan doen. “Vervolgens zal een onafhankelijke deskundige beoordelingscommissie de inschrijvingen beoordelen”, vertelt Hassert. Het proces moet zo eenvoudig mogelijk worden ingericht. “MKB kan continu individuele aanvragen indienen, door middel van bijvoorbeeld tegoedbonnen die we gaan uitgeven.”
“De fabriek is publiek gefinancierd”, vertelt Kuipers. “Daarom is het een plek voor onderzoek en ontwikkeling van nieuwe toepassingen. Bedrijven kunnen er, binnen de regels voor staatssteun, met subsidie gebruik van maken.” Zodra toepassingen commercieel worden ingezet, verlaten ze de fabriek. Kortom: de AI-fabriek geeft ondernemers de kans om AI-toepassingen te trainen, waarvoor ze eerder nog moesten aankloppen bij bijvoorbeeld Amerikaanse of Chinese partijen.
Wat kan de komst van de AI-fabriek voor het Groningse ondernemersklimaat betekenen?
“We hopen dat het vestigingsklimaat van Groningen aantrekkelijker wordt”, zegt Hassert. “Dat we meer startups en scale-ups gaan krijgen en dat die weer meer talent aantrekken.” Ook moet de AI-fabriek het investeringsklimaat ten goede komen.
De AI-fabriek zet Groningen op de kaart omdat de regio onderdeel wordt van een Europees netwerk van AI-fabrieken. “Het is dus ook echt een kans om samen te werken met andere Europese bedrijven”, legt Kuipers uit.
In Nederland zijn verschillende steden, onder andere Eindhoven en Amsterdam, die veel bedrijvigheid kennen rondom AI. “Maar Groningen kan het AI-centrum van Nederland worden met de AI-fabriek”, aldus Kuipers. Hassert vult aan: “Dat geeft goede vooruitzichten: we kunnen talenten aantrekken en houden. Ik denk dat we heel blij moeten zijn. Het geeft ons meer soevereiniteit ten opzichte van China en de Verenigde Staten.”
Dit artikel staat ook in de nieuwste Groninger Ondernemers Courant. Klik hier om de hele krant online te lezen.
Fotografie: Jan Buwalda
