‘Afgelopen week haalde Bernard Wientjes, voormalig VNO-NCW voorzitter en nieuwbakken hoogleraar Ondernemerschap aan de Universiteit van Utrecht, het landelijke nieuws met de stelling dat Nederlandse universiteiten en hogescholen te weinig doen aan het stimuleren en ontwikkelen van ondernemerschap.
Hij baseerde dit op de uitkomsten van de grote internationale Global University Entrepreneurial Spirit Students’ Survey kortweg GUESSS waarin in Nederland 6,2% van de studenten aangeeft als ondernemer actief te zijn en bovendien 5,9% zichzelf als ‘nascent enterpreneur’ kwalificeert. Dat betekent zo veel als in een vergevorderd stadium van voorbereiding. Hoewel er ongetwijfeld enige kleuring in deze resultaten zit – vooral de in ondernemerschap geïnteresseerde studenten zullen de vragenlijst hebben ingevuld – zal deze kleuring bij alle universiteiten en in alle landen ongeveer hetzelfde zijn en kunnen met name de onderlinge resultaten dus goed worden geinterpreteerd.
Kijkend naar de scores onderschrijf ik de stelling van Wientjes. Internationaal scoort Nederland benedengemiddeld. De scores internationaal zijn gemiddeld 18% (NL 6%) en 10% (NL 6%). Maar de variatie is groot. Een gemiddelde zegt weinig, wanneer de spreiding van de scores er niet bij wordt betrokken. Een statisticus waadde door een rivier die gemiddeld 1 meter diep was. Hij verdronk. Dat geldt ook voor deze scores. In Slowakije bijvoorbeeld wordt in totaal nog geen 5% gescoord en in Argentinie 80%!
Wat Wientjes niet opmerkt – maar voor een regio wel belangrijk is – is de spreiding van de scores over Nederland. Dan blijkt dat de Groningse kennisinstellingen en vooral de Hanzehogeschool het goed doen. De Rijksuniversiteit Groningen scoort als enige academische universiteit in Nederland bovengemiddeld op beide groepen. De Hanzehogeschool heeft volgens GUESSS let wel 12,5% (NL 6,2%) actieve en 12,1% (NL 5,9%) zich actief voorbereidende ondernemers. In beide gevallen meer dan het dubbele dus! De jarenlange investering van de Hanzehogeschool in het onderwijs voor en de ondersteuning van startende ondernemers – vanaf het eerste jaar van hun opleiding – begint mooie vruchten af te werpen. Het Groninger model en de Gouden route op weg naar ondernemerschap blijken te werken.
Terug naar Wientjes. Hij gebruikte de cijfers om te pleiten voor een topondernemersregeling voor studenten, vergelijkbaar met de al vele jaren bestaande topsportregeling. Een dergelijke regeling kan er voor zorgen dat een student studeren en ondernemen succesvol kan combineren. Want momenteel is het nog te vaak ofwel succesvol afstuderen ofwel succesvol een bedrijf starten. Een duivels dillemma, dat we snel en structureel op moeten lossen. Een topondernemersregeling dus. Graag zo snel mogelijk. ‘
======
