Nieuws

Wie was toch die Bommen Berend, en wat had hij te maken met Groningens Ontzet?

Groningen viert vandaag Bommen Berend, oftewel: Groningens Ontzet. Maar wie was dat ook al weer, die Bommen Berend?


Leestijd: 2 minuten

Wie was toch die Bommen Berend, en wat had hij te maken met Groningens Ontzet?
Wie was toch die Bommen Berend, en wat had hij te maken met Groningens Ontzet?

Bommen Berend is de bijnaam voor de bisschop van Munster, Bernard van Galen. In het rampjaar 1672 toen de Republiek der Nederlanden van verschillende kanten werd bedreigd, waagde hij het om Groningen te belegeren. Maar Groningen wist die belegering te doorstaan, onder leiding van een andere Duitser, Carl von Rabenhaupt.

Dat Groningen de belegering wist te doorstaan had grote gevolgen, want daardoor kreeg de Republiek meer kansen tegen andere aanvallen vanuit Frankrijk of Engelend in 1672.

Als Groningen zou hebben verloren in 1672, dan hadden we hier nu misschien allemaal Duits gesproken en zou Groninen ent als Munster een katholieke signatuur hebben gehad.

Christoph Bernhard Freiherr von Galen (meestal Bernard van Galen)(Drensteinfurt, 12 oktober 1606 – Ahaus, 19 september 1678), sinds 1650 bisschop van Münster en in 1663 abt van Corvey, was een bekend Duits krijgsheer die tweemaal de Nederlanden binnenviel: in 1665 en in het Rampjaar 1672. Zijn machtsgebied langs de grens strekte zich uit van het graafschap Zutphen tot aan de Dollard, met uitzondering van de graafschappen Lingen en Bentheim, sinds de Vrede van Westfalen in 1648 een protectoraat, dat onder de Republiek viel.

Von Galen was een absolutistisch vorst, die de macht van de gilden en van de stad Münster, dat aansluiting zocht bij de Hanzesteden beperkte. Het zou Von Galen ook lukken de Zweedse, Hessische en Hollandse bezetting het land uit te krijgen. Onder zijn bijnaam Bommen Berend is hij opgenomen in het collectieve geheugen omdat hij de steden Groenlo, Bredevoort, Coevorden en Groningen belegerde. In zijn bisdom betoonde hij zich een krachtdadig vertegenwoordiger van de contrareformatie, die zich inzette voor de armen en verbetering van het onderwijs.

Vanwaar die bijnaam?

Van Galen had een grotere voorkeur voor kruitdamp dan voor de geuren van het wierookvat.  Dit wordt weerspiegeld in zijn bijnamen Bommen Berend en Kanonenbischof, die laten zien dat hij in het bijzonder belangstelling had voor de artillerie. Daarnaast is Von Galen ook wel Zwijnenbisschop genoemd. In de eigentijdse spotprenten werd de Booskop van Westfalen als Duitser zittend op een zwijn afgebeeld; (en de Engelsen door een hond en de Fransen door een haan gepresenteerd). Van Galen werd zelfs vergeleken met het Beest uit Openbaringen.

(Bron: Wikipedia)