Het toezicht houden op gemeentelijke financiën is een wettelijke taak van de provincie. GS besluiten gemeenten onder preventief toezicht te plaatsen wanneer de gemeentebegroting voor het komende jaar geen structureel en reëel evenwicht vertoont en dit evenwicht volgens de meerjarenraming ook de komende jaren niet hersteld kan worden.
Het onder preventief toezicht plaatsen betekent dat een gemeente voor de begroting voor 2014 en voor wijzigingen op deze begroting goedkeuring moet hebben van GS. Zo lang de gemeente geen goedkeuring heeft van GS mag de gemeente geen grote financiële verplichtingen aangaan. GS kunnen in de loop van 2014 alsnog hun goedkeuring verlenen indien een gemeente dusdanige reële maatregelen neemt dat GS mag verwachten dat deze leiden tot een structureel en reëel sluitende meerjarenbegroting. Het preventief toezicht geldt overigens wel voor het hele kalenderjaar.
Ten Boer
De gemeente Ten Boer is vorig jaar onder het preventieve begrotingstoezicht geplaatst. Dit in verband met de problematiek van de grond exploitatie als gevolg van de financiële crisis. Wanneer de grondexploitatie buiten beschouwing gelaten wordt, heeft Ten Boer de begroting vrijwel structureel in evenwicht. De gemeente Ten Boer heeft de afboeking voor de grondwaarde in hun begroting verwerkt, daardoor is er geen structureel evenwicht in de begroting en geen zicht op herstel van dit evenwicht in de komende jaren. Als gevolg hiervan heeft de gemeenteraad van Ten Boer op 7 november 2013 besloten tot het aanvragen van de artikel 12 status bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. DIt betekent dat de gemeente in 2014 automatisch onder preventief toezicht staat.
De Marne
De gemeente De Marne heeft de afgelopen jaren bij een uitvoering van een herstelplan de begroting sluitend gemaakt door (fors) te beschikken over de algemene reserve. Dit in overleg met ons college en onder de voorwaarde dat per 2014 weer met een structureel en reëel sluitende begroting gewerkt zou kunnen worden. Op basis van de begrotingen voor de afgelopen jaren werd dit perspectief daadwerkelijk geboden. Wij concluderen dat de gemeente De Marne voor 2014 geen structureel en reëel sluitende begroting presenteert. Naar ons oordeel is door de gemeente onvoldoende hard gemaakt dat het evenwicht binnen de meerjarenraming hersteld zal kunnen worden. Op basis daarvan hebben wij besloten de gemeente De Marne voor het jaar 2014 onder het preventieve begrotingstoezicht te plaatsen.
Bellingwedde
De gemeente Bellingwedde is in 2012 en 2013 onder preventief toezicht geplaatst. Wij hebben geconstateerd dat de begroting 2014 structureel en reëel in evenwicht is. Op grond daarvan hebben wij besloten de gemeente Bellingwedde voor het jaar 2014 onder het repressieve begrotingstoezicht te plaatsen. De begroting voor het jaar 2014 sluit echter met een relatief gering voordelig saldo. Voor de jaren 2015 tot en met 2017 worden forse tekorten geraamd. Oplossingsrichtingen om deze tekorten weg te werken zijn (nog) niet weergegeven. Naar ons oordeel is daarom meerjarig nog steeds sprake van een marginale financiële positie. Wij gaan er van uit dat de nieuwe raad en het nieuwe college in het voorjaar van 2014 oplossingsrichtingen zullen aandragen waardoor medio 2014 weer zicht kan worden geboden op een sluitend perspectief.
Delfzijl
In 2013 hebben wij de gemeente Delfzijl onder preventief toezicht geplaatst. Deze gemeente plaatsen wij voor 2014 onder repressief toezicht omdat er inmiddels weer een structureel en reëel begrotingsevenwicht is.
Loppersum
De gemeente Loppersum die in de jaren 2008 tot en met 2013 de artikel 12 status kende, is vorig jaar door ons onder repressief toezicht geplaatst. Met ingang van 2014 is de artikel 12 procedure formeel beëindigd.
