‘We denken dat we heel goed op weg zijn om de nieuwe rol te vinden. We hebben diverse wijzigingen doorgevoerd en we hebben onze website een centrale rol gegeven in de nieuwsvoorziening. Wat het bereik van RTV Noord betreft gaat het nu harstikke goed, ondanks het feit dat traditionele media onder druk staan, momenteel. We zijn hard op weg om onze ambitie waar te maken, namelijk uit te groeien tot hét informatieplatform voor Groningen’, zegt Mischa van den Berg. Hij is sinds 2009 hoofdredacteur van RTV Noord.
De GIC zocht hem op naar aanleiding van een golf aan publiciteit die ontstond naar aanleiding van bezuinigingsplannen. Zo kondigde RTV Noord aan dat populaire programma’s als ‘Twij Deuntjes veur ain cent’ en ‘Klouk’ zouden verdwijnen, al bleek vorige week dat deze programma’s in afgeslankte vorm toch kunnen blijven bestaan. In elk geval zorgde het aanvankelijke besluit om beide programma’s op te heffen tot een storm van kritiek. Volgens critici zou de omroep te weinig aandacht hebben voor Groningse cultuur. We vroegen Mischa van den Berg om zijn visie te geven op de rol en positie van RTV Noord.
‘We groeien nog steeds wat betreft het bereik van ons nieuws. Maar het is dus al lang niet meer zo dat mensen ons vooral volgen via de radio. Dat verandert. En wij schakelen mee. Daarvoor hebben we keuzes móeten maken om een relevante positie in de provincie Groningen te behouden. Dat heeft er toe geleid dat we zodra er nieuws is, dat als eerste op internet plaatsen, op onze website. Ook onze radioprogrammering hebben we aangepast aan de toegenomen vraag naar nieuws. Maar ook de televisieprogramma’s zijn aangepast: daar hoeven we ’s avonds niet meer aan te komen met nieuws dat mensen de hele dag al hebben kunnen volgen via onze website of via de radio. En daarom streven we er naar om ’s avonds op televisie een verdiepingsslag te maken, en over het nieuws te praten’, aldus Mischa van den Berg.
Veel kijkers hebben zich aan de veranderingen aan moeten passen. Aanvankelijk haakten mensen af, maar deze zijn inmiddels weer teruggekeerd. ‘We hebben nu echt een zeer hoog bereik: 95 % van alle Groningers ouder dan 16 jaar volgt ons nu tenminste een keer per week. Dat is nog nooit zo hoog geweest. In die zin gaat het dus heel erg goed. Maar financieel is het allemaal minder mooi. In drie jaar tijd zijn we zestien procent van het budget kwijt geraakt. Met minder budget moeten we meer doen’, aldus de hoofdredacteur.
Wat ziet u als de kerntaak van de regionale omroep: het brengen van nieuws en achtergronden of het bevorderen van de Groningse cultuur?
‘Onze belangrijkste taak is nog steeds het brengen van nieuws. Wij zijn altijd al “news driven” geweest, en dat zijn we dus nog steeds. Formeel hebben wij trouwens ook nog steeds de functie van “rampenzender”, voor het geval er calamiteiten zouden zijn, al is het zo dat de overheden en hulpdiensten inmiddels zelf ook uitstekend communiceren. Maar het bevorderen van de regionale taal en cultuur is voor ons ook een even belangrijke pijler. Ik denk dat we veel meer Gronings in onze programma’s hebben dan vroeger. We zoeken bijvoorbeeld ook naar presentatoren die tweetalig zijn. Uit onderzoek blijkt dat 25 % van de luisteraars vindt dat we te veel aandacht hebben voor het Gronings, 25 % vindt het te weinig, en 50 % vindt het wel goed zo’, aldus Mischa van den Berg.
Overigens is met de andere regionale omroepen in het Nedersaksisch taalgebied afgesproken dat ze zich gezamenlijk gaan inzetten voor regionale dialecten. ‘Ik ben zeer doordrongen van het grote belang van RTV Noord voor het behoud van de streektaal, en vandaar ook dat Twij Deuntjes en Klouk, in aangepaste vorm, kunnen blijven bestaan’.
De website van RTV Noord ziet er goed uit, misschien zelfs haast té goed: want er staan bijvoorbeeld ook commentaren op van redacteuren. Het lijkt wel een digitale krant te worden. En de news alerts, met soms zelfs het woord “breaking” er bij, lijken soms ook wat 'over the top'. Is er zo geen sprake van valse concurrentie richting private media, zoals het Dagblad van het Noorden?
‘Dat geloof ik niet. Het is zelfs zo dat wij recent hebben samengewerkt met het Dagblad van het Noorden, bijvoorbeeld na de Facebook-rellen van Haren. Staatssecretaris Dekker vindt dat er meer samenwerking zou kunnen komen tussen publieke en private omroepen in de regio, maar wettelijk blijkt dat toch wat lastig. Bovendien wil het Dagblad zelf ook zelfstandig verder en meer zelf doen, ook op televisiegebied, bijvoorbeeld via Podium-tv.’
‘De pluriformiteit van de media, ook in de regio, is heel belangrijk. Anderzijds moet je constateren dat kranten het lastig hebben en wij, financieel gezien, ook. Eigenlijk word je dan wel in elkaars armen gedreven. Daarom, ook al wil NDC momenteel het liefst zelfstandig blijven en alles het liefste zelf doen: ik denk dat het goed is om de deuren voor elkaar open te houden. Wat ons betreft blijft die in elk geval open staan’.
‘Verder is het zo dat ook in mijn ogen journalistiek een nutsvoorziening is. Daar moet de maatschappij wat voor over hebben, vind ik, want onafhankelijke journalistiek is van levensbelang voor een samenleving. Daarom vind ik het een uitstekende zaak dat het Rijk regionale omroepen steunt.’
In hoeverre profiteren lokale en regionale bedrijven van RTV Noord, is er spin-off? Doet RTV Noord wel genoeg om bij te dragen aan een florerend start-up klimaat, bijvoorbeeld, door jonge bedrijven met leuke ideeën opdrachten te geven?
‘Dat is een lastige, want wij mogen ons als journalistiek bedrijf niet bezig houden met activiteiten van derden met winstoogmerk. Maar waar mogelijk geven we lokale bedrijven graag opdrachten. Zo is onze app bijvoorbeeld ontwikkeld door een bedrijf in de Mediacentrale. Dus contacten met jonge bedrijven zijn er wel, maar het onderhouden van die contacten is geen doel op zich. Bovendien: de Mediawet is erg streng voor zakelijke activiteiten van regionale omroepen, en volgens mij terecht’.
RTV Noord is een bedrijf met zo’n honderd medewerkers. Het bedrijf wordt geleid door twee personen: u als hoofdredacteur en daarnaast een zakelijk directeur. Is dat eigenlijk wel nodig voor een bedrijf van deze omvang?
’Ik vind van wel. Stel dat je nog maar één leidinggevende over zou houden, dan zou er wel erg veel zeggenschap overblijven voor één persoon. Bovendien: een directeur/bestuurder gaat over reclamezaken, en dat zou voor een hoofdredacteur veel lastiger zijn. Dan kom je in een ingewikkelde spagaat, want als hoofdredacteur moet je waken voor het behoud van onafhankelijke journalistiek. Gelukkig is RTV Noord een nogal platte organisatie, niet zo hiërarchisch. Dus ik denk dat er geen aanleiding is om de huidige organisatie wat betreft de twee-hoofdelijke leiding te veranderen’, aldus Mischa van den Berg.
