Nieuws

Gedeputeerde start Kwelderherstel Groningen

Gedeputeerde Douwe Hollenga van de provincie Groningen geeft op 12 december het startsein voor het project Kwelderherstel Groningen in ’t Zielhoes in Noordpolderzijl. Dit project is een initiatief is van de eigenaren van de kwelder (Vereniging van Oevereigenaren en Gebruikers), Natuurmonumenten en Het Groninger Landschap. De laatste jaren vormen de kwelders geen onderdeel meer van de agrarische bedrijfsvoering, waardoor op grote delen geen koeien, schapen of paarden meer grazen. Hierdoor ‘verruigen’ de kwelders: zeekweek overwoekert de andere soorten, voornamelijk op de hogere delen van de kwelder. Het Groninger Landschap, Natuurmonumenten en de Vereniging van Oevereigenaren en Gebruikers hebben gezamenlijk een herstelprogramma voor de Groninger kwelders opgesteld. Doel van dit programma is het vergroten van de natuurwaarden en de biodiversiteit van de kwelders.


Leestijd: 3 minuten

De genodigden voor de bijeenkomst op 12 december zijn onder andere de eigenaren van de kwelder, bestuurders van provincie, gemeenten, natuurorganisaties en andere belanghebbende organsiaties.

Kwelders

De huidige kwelders zijn vooral het resultaat van menselijke handelen: kwelderwerken ten behoeve van de landaanwinning via indijking. Samen met de indijkingen geven de kwelderwerken een goed beeld van de strijd van de mens tegen het water en het winnen van nieuw land op de zee.

De kwelders zijn voor een belangrijk deel eigendom van de eigenaren die ook binnendijks eigenaar van de aanliggende gronden zijn. Dit eigendomsrecht is verkregen op basis van het zogenaamde ‘recht van opstrek’. Door landaanwinningswerken werd de aanslibbing van land bevorderd. Zodra er voldoende oppervlakte was aangeslibd werd de nieuwe grond ingedijkt. Op deze wijze zijn zowel langs de Noordkust als rond de Dollard een groot aantal polders ontstaan.

Vanwege de grote natuurwaarde van de Waddenzee is indijken geen optie meer. Langs de Groninger kust vindt men bijna 1000 hectare kwelders. Alleen tussen het Uithuizer wad en de punt van Reide ontbreken deze

Kwelderherstel Groningen
De laatste jaren vormen de kwelders geen onderdeel meer van de agrarische bedrijfsvoering, waardoor op grote delen geen koeien, schapen of paarden meer grazen. Hierdoor ‘verruigen’ de kwelders: zeekweek overwoekert de andere soorten, voornamelijk op de hogere delen van de kwelder.

Het Groninger Landschap, Natuurmonumenten en de Vereniging van Oevereigenaren en Gebruikers hebben gezamenlijk een herstelprogramma voor de Groninger kwelders opgesteld. Doel van dit programma is het vergroten van de natuurwaarden en de biodiversiteit van de kwelders.

Het belangrijkste middel om dit doel te bereiken is een zo gevarieerd mogelijke wijze van begrazing door voornamelijk schapen, koeien en paarden. Daarnaast wordt in het herstelprogramma het vergroten van de veiligheid van het achterland en het duurzaam beheer van de kwelders meegenomen.

Om dit project te realiseren wordt er de komende vier jaar intensief samengewerkt tussen de eigenaren van de kwelder en de initiatiefnemers van het project. De kwelder zal zo moeten worden ingericht dat deze ook geschikt is voor een veilige en duurzame beweiding. Dit houdt in dat er kwelderpercelen samengevoegd zullen worden tot grotere eenheden, door middel van de aanleg van dammen, maar ook door het aantal hoofduitwateringen te verminderen. Voor de veiligheid van het vee dienen vluchtplaatsen ingericht te worden, waarop ze bij extreem hoog water kunnen vluchten. Daarnaast zullen ook vangkralen worden ingericht.

Tevens zal de beweiding van de kwelders geregeld moeten worden. Hiervoor zijn een aantal mogelijkheden, die in overeenstemming met de eigenaren, verder zullen worden uitgewerkt. Te denken valt hierbij aan inscharing van vee, het opzetten van een beheerboerderij of het verpachten van de kwelders aan een beheerder.

Het project wordt voor een groot deel gefinancierd door het Waddenfonds en de provincie Groningen en zal in de periode 2008 – 2012 worden uitgevoerd. Het is één van de eerste, grotere projecten die in het kader van het Waddenfonds worden uitgevoerd.
Bijzonder leefmilieu

De kwelders worden regelmatig overstroomd met zout zeewater Hierdoor ontstaat een bijzonder leefmilieu, waar planten zoals Lamsoor, Zeekraal en Zeeaster voorkomen.

Heb gebied is van groot belang voor broedvogels, trekvogels en wintergasten, zoals Scholekster, Tureluur, Kluut, Rot- en brandgans, Lepelaar, Grote Zilverreiger, Grauwe Kiekendief, Wulp, Graspieper, Kleine strandloper, Bontbekplevier, Noordse Stern, Smient, Bergeend, Eidereend, Zilvermeeuw, Kokmeeuw, en Visdief. Daarnaast treft men ook een rijke ongewervelde fauna op en bij de kwelder aan: wormen (wadpier), schelpdieren (kokkel, nonnetje, wadslakje), garnalen, kreeften en krabben (strandkrab). Maar ook lopen er hazen en soms zelfs een ree.