Nieuws

Macht Groningse dienst RO/EZ ingeperkt; Meer invloed Groningse gemeenteraad

De macht van de dienst ruimtelijke ordening en economische zaken in Groningen is te groot en de band met de wethouder van ruimtelijke ordening te innig. Het zou goed zijn om deze grootste gemeentelijke dienst van Groningen te splitsen in een ‘ontwikkeldienst’ en een ‘beheersdienst’. De politiek moet meer op afstand te sturen. Het heeft geen zin om politieke bestuurders die verantwoordelijk zijn voor gemaakte fouten, naar huis te sturen: beter is het de organisatie te verbeteren en de aansturing vooraf door de Groningse gemeenteraad te vergroten. Dat zijn enkele van de belangrijkste conclusies van een dinsdagmiddag in Groningen gepubliceerd onderzoek naar kredietoverschrijdingen door de dienst RO/EZ rond het Europapark.


Leestijd: 2 minuten

Dit rapport werd met veel spanning tegemoet gezien. Aanleiding voor het onderzoek vormde het feit dat er door de dienst RO/EZ bij de ontwikkeling van het Europapark een krediet werd overschreden van 14 miljoen euro. De Groningse gemeenteraad had daar gen toestemming voor gegeven en gaf opdracht voor het onderzoek. De Gemeenteraad wil voorkomen dat ambtenaren in Groningen op eigen houtje geld gaan uitgeven en dat de invloed van het ambtelijk apparaat ongecontroleerd en veel te groot wordt.

Bedrijfscultuur

De onderzoekers concluderen dat de bedrijfscultuur van de dienst een van de oorzaken is geweest van de basisfouten bij het Europapark. Ook is er in Groningen steeds sprake van dat de leider van de grootste politieke partij, de PvdA, steeds bijna automatisch ook wethouder van RO/EZ werd. Daardoor kreeg deze dienst jarenlang de meest ervaren maar ook de meest invloedrijke wethouder binnen het college boven zich. Dat kon er toe leiden dat de dienst er aan gewend raakte dat alle projecten naar eigen inzicht en naar het inzicht van de wethouder konden worden gerealiseerd. Er ontbrak een ‘countervailing power’ om het machtsblok van wethouder en gemeentelijke dienst tegenwicht te bieden. Wel heeft de gemeentelijke dienst veel voor Groningen kunnen betekenen, bijvoorbeeld op het gebied van architectuur, aldus de onderzoekers.

Andere steden ook

Volgens de onderzoekers is Groningen niet uniek met de bedrijfscultuur van de dienst RO/EZ, en treft men dat ook wel aan bij uitvoeringdiensten als Rijkswaterstaat of de dienst Gemeentewerken in Rotterdam. ‘Er heerst in dergelijke organisaties een professioneel werkklimaat, sterk gericht op het bereiken van inhoudelijke resultaten’, aldus de onderzoekers.
‘Op zichzelf is dat uitstekend, mits men zich er bestuurlijk maar voldoende van bewust is dat er risico’s aan kleven’.

Het onderzoek werd uitgevoerd door drs. A. Andersson, drs. J.K.T. Postman en mr. L.J.Klaassen. Zij benadrukten dat er weliswaar grote fouten zijn gemaaat in de informatievoorziening, maar dat er geen sprake was van het bewust achterhouden van feiten of van het manipuleren van gegevens.

Volgens de onderzoekers heeft het daarom weinig zin om na te denken over sancties in de richting van bestuurders of ambtenaren, maar moet Groningen nu maatregelen nemen om de ongezonde band tussen slechts een wethouder en de top van de dienst RO/EZ minder innig te maken, de controle en vooral de aansturing door de gemeenteraad te verbeteren en te zorgen voor ‘countervailing powers’.

B en W hebben de aanbevelingen inmiddels al over genomen. De gemeenteraadsleden Jan Seton (CDA) en Drewes de Haan (GroenLinks) hebben het rapport in ontvangst genomen. De gemeenteraad gaat er op 19 december over in debat met het college van B en W.