‘Sluiting Kolencentrale Eemshaven ongekende kapitaalvernietiging; Er is een beter alternatief!’

‘Sluiting van de nieuwste kolencentrales in Nederland, waaronder die in de Eemshaven, leidt tot een ongekende kapitaalvernietiging van zeven miljard euro. Er is echter een veel betere oplossing. Zo is – wat velen niet weten – de CO2 van kolencentrales prima te gebruiken in de chemie. Bovendien kunnen we een nieuw plan uitvoeren om Groningen in twintig jaar tijd nagenoeg duurzaam te krijgen’. Dat is de strekking van onderstaande column met de titel 'Kolen onder vuur’, geschreven door Harrie Hoek, hoofd van Bureau EemsdeltaEZ.

'Minister Kamp wil de twee nieuwste kolencentrales in Nederland in de Eemshaven en de Maasvlakte open houden. Een verstandig besluit, want eventuele sluiting van de twee modernste kolencentrales van Europa zou voor een ongekende kapitaalvernietiging in de energiesector zorgen en de positie van de Eemshaven als Energyport ernstig aantasten. De minister heeft aangegeven dat sluiting van alle kolencentrales 7 miljard euro gaat kosten en economisch gezien zeer schadelijk is.

Ondertussen vaart Greenpeace na de aankondiging van Kamp de Eemshaven binnen om het volgende kolentransport naar de RWE-centrale te blokkeren. Kolen zijn zo langzamerhand de nieuwe Zwarte Piet van Nederland aan het worden. Desalniettemin, een paar kabels een paar honderd meter opspannen tussen twee megawindmolens aan beide kanten van de havenopening is wel een knappe stunt. Het is echter ook niet zonder gevaar. Daarom is de actie door de gemeente Eemsmond, die verantwoordelijk is voor de veiligheid in de haven, vrij vlot na een dag afgebroken.

Natuurlijk is CO2-uitstoot mondiaal een groot probleem en moeten we daar met elkaar wat aan doen. Maar of dat nou als eerste moet door ook de nieuwste kolencentrales tegen een dergelijk absurd prijskaartje dicht te gooien en daarna de gascentrales weer volop op ons aardgas te laten draaien, is maar zeer de vraag. Want ook op het gasfront zijn er actievoerders die terug willen naar zero gaswinning. Waar dan de kachel van moet branden in Groningen is blijkbaar voor niemand een vraag.

Ik heb er in mijn eerste column voor dit blad in 2012 ook al over geschreven. De RWE-centrale is een technologisch hoogwaardige kolencentrale, die uiteindelijk ook nog eens tot 40% biomassa bijstook kan gaan draaien. RWE heeft in de rookgasafvoerpijpen al een kostbare voorziening geïnstalleerd om CO2 te kunnen afvangen als de politiek daartoe zou besluiten. Wat velen niet weten, is dat CO2 een prima te gebruiken grondstof in de chemie is. En als je nog overhoudt, is injectie in oude gasvelden een realistische en technisch haalbare optie.

Er komen steeds meer nieuwe technieken beschikbaar om op een verantwoorde manier verkoolde biomassa en huishoudelijk afval in fijne korrels bij te gaan stoken. Deze technieken zijn inmiddels volledig doorontwikkeld en toepassingsgereed. Deze vorm van bijstook vraagt geen enkele aanpassing van de installatie en kan 1 op 1 bijgemengd worden. Bedrijven die in deze innovaties investeren, worden echter onzeker gemaakt door de voortdurende stroom aan negatieve berichten over de toepassing van kolen als energiebron.

Een kolencentrale heeft, naast het nadeel van een relatief hoge uitstoot van CO2, ook nog een aantal voordelen. Door de fluctuaties in het energieaanbod van wind- en zonne-energie, levert een kolencentrale een belangrijke bijdrage aan de stabiliteit van het net, die tegen een concurrerende prijs onze burgers en bedrijven van goedkope energie kan voorzien. En lage energieprijzen, spreiding van energie-aanbod en stabiele leverantie zijn voor onze industrie keiharde vestigingsplaatsfactoren.

De komst van de drie centrales van NUON (gas), RWE (kolen) en Eneco-Golden Raand (biomassa), de windparken van RWE en Eneco plus straks ook het Gemini-1 offshorewindpark leveren deze spreiding. Daar komen dan de NorNed kabel (waterkracht) en Deense COBRA kabel (windenergie) nog bij. Deze ideale mix is daarom voor de positie van de Eemsdelta als Energyport van grote betekenis. Veel van de opwekkingscapaciteit en het energieaanbod in onze regio is al 100% groen en duurzaam.

U ziet, de realiteit ziet er toch wat genuanceerder uit. Wist u bijvoorbeeld dat wanneer we met elkaar maar bereid  zijn om op de lange termijn te investeren, we de echte energietransitie voor Groningen in gang kunnen gaan zetten?

Wij hebben samen met provincie en stad Groningen namelijk laten doorrekenen hoe we in 20 jaar de energietransitie in Groningen kunnen realiseren met een 90% duurzame opwekkingscapaciteit en 95% reductie van de CO2 uitstoot. Hierbij hebben we zelfs nog een aantal randvoorwaarden gesteld: het behoud van ons fraaie landschap en de realisatie van duurzame aardbevingbestendige dorpen.

Ook hebben we als voorwaarde neergelegd dat de huidige centrales langzamerhand steeds duurzamer worden gemaakt of worden afgeschakeld aan het eind van hun economische levensduur.

De resultaten van deze analyse zijn vlak voor de zomervakantie naar buiten gebracht onder het concept "de Nordic City". Dit concept is onder meer gepresenteerd op het symposium medio juni bij de start van de Eemsdelta Expo, met zeer positieve reacties vanuit de deelnemende ondernemers. Het is nu de kunst om de komende periode het "IABR Nordic City” concept geïntegreerd te krijgen in een uitvoeringsprogramma.

En u gelooft het of niet. Het gaat om een investering van ruim 7 miljard euro, op te brengen door zowel overheid als bedrijfsleven. En laat dat nou net hetzelfde bedrag zijn dat de overheid op tafel zou moeten leggen om alle kolencentrales dicht te gooien. Niet zo'n moeilijke keus dacht ik zo!'

Harrie Hoek

Harrie Hoek, hoofd van Bureau EemsdeltaEZ, schrijft regelmatig columns voor het magazine Eemsdelta Kringen. Bovenstaande column verscheen onlangs eerder in dit magazine.