Innovatie

Nieuwe methode RUG-onderzoekers onthult verborgen herinneringen

‘Pinging the brain’. Zo noemen de onderzoekers van de afdeling Experimentele Psychologie van de Rijksuniversiteit Groningen hun nieuwe methode. Hiermee kunnen ze stille herinneringen uit het menselijk werkgeheugen opsporen en onthullen. De techniek omschrijven ze als een soort ‘neural sonar’.


Leestijd: 2 minuten

Nieuwe methode RUG-onderzoekers onthult verborgen herinneringen
Nieuwe methode RUG-onderzoekers onthult verborgen herinneringen

Verborgen herinneringen, ze zitten ergens in je brein, maar je bent er niet mee bezig. “In het verleden moest er voortdurende activiteit zijn in de hersenen om een item terug te kunnen halen. Door deze methode zijn nu ook verborgen -stille- herinneringen op te roepen”, aldus onderzoeker Michael Wolff die samen met Elkan Akyürek deze ontdekking deed. Het onderzoek werd gedaan in nauwe samenwerking met de University of Oxford.

Het ‘ping’-onderzoek
Proefpersonen kregen in het onderzoek een simpele witte flits (de ping) te zien op een beeldscherm. Die flits veroorzaakt op dat moment een bepaalde hersenactiviteit. Dezelfde activiteit is hetzelfde op het moment als de proefpersoon alles om zich heen ziet. Maar wat blijkt nu? Een gedeelte van die activiteit blijkt afhankelijk te zijn van de herinnering die de proefpersoon op dat moment vasthoudt. Dat is cruciaal voor de uitkomst. “Vergelijk het met de ping in een sonar; afhankelijk van het oppervlakte van de zeebodem komt het signaal, de echo, met een specifieke vervorming terug. En in ons experiment kunnen we dat dus koppelen aan een specifieke stille herinnering”, vertelt Wolff op de website City of Talent. Daarom gebruiken de onderzoekers de term ‘neural sonar’.

Leugendetectie
Volgens de onderzoekers helpt het onderzoek bij het begrijpen van de werking van onze hersenen en het geheugen. En bij de problemen die zich daarbij voor kunnen doen, zoals bij ouderdom. Maar kun je ook vergeten dingen terughalen met de techniek? Nee, dat kan helaas niet, melden de onderzoekers. Wel kun je dingen terugvinden waar de proefpersoon op dat moment helemaal geen aandacht aan schenkt. En dat zou in de toekomst weer interessant kunnen zijn bij bijvoorbeeld leugendetectie. Iemand kan het systeem dan niet meer te slim af zijn door gewoon aan wat anders te denken.

Het brein ontrafeld
De onderzoekers zien volop mogelijkheden voor vervolgonderzoek. “In a sense, this opens up the brain”, aldus Wolff. “We realiseren ons nu hoe belangrijk vluchtige veranderingen in neuronale netwerken zijn voor cognitie. Het huidige onderzoek richtte zich alleen nog op het visuele werkgeheugen. De volgende stap zal zijn om ook te kijken naar andere modaliteiten en functies, zoals aandacht”.